Σάββατο 12 Σεπτεμβρίου 2009

Η ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ ΤΩΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΩΝ ΛΑΤΙΝΙΚΩΝ ΕΚΦΡΑΣΕΩΝ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Στην καθημερινότητά μας συχνά χρησιμοποιούμε λατινικές λέξεις ή φράσεις, για τις οποίες βέβαια υπάρχει πάντα εναλλακτική ελληνική λέξη ή φράση.

1. Dum spiro spero: όσο ζω ελπίζω, η λατινική φράση χρησιμοποιείται συχνά σε περιγραφές αθλητικών ποδοσφαιρικών αγώνων, ομάδων που κινδυνεύουν με υποβιβασμό.

2. Mutatis mutandis: τηρουμένων των αναλογιών, η φράση χρησιμοποιείται για να δηλωθεί ότι η σύγκριση δύο προσώπων, έργων ή πραγμάτων νομιμοποιείται μέχρι ενός ορισμένου σημείου.

3. grosso modo: χονδρικά, πάνω κάτω, η φράση χρησιμοποιείται για να δηλωθεί η μερική ευστοχία μιας εκτίμησης.

4. mea culpa: από δικό μου σφάλμα, η έκφραση χρησιμοποιείται για ομολογία προσωπικής ενοχής.

5. tabula rasa: άγραφο χαρτί, πίνακας, η φράση χρησιμοποιείται για να δηλωθεί η πλήρης άγνοια κάποιου επί συγκεκριμένου θέματος.

6. scripta manent, verba volant: τα γραπτά μένουν, τα λόγια πετούν η παροιμιακή έκφραση χρησιμοποιείται για να διακριθεί ο οριστικός χαρακτήρας της γραφής σε αντίθεση προς τον προσωρινό του προφορικού λόγου.

7. pro domo sua: η έκφραση αντιστοιχεί κατά περίπτωση στις ομόλογες ελληνικές λόγιες εκφράσεις "υπέρ βωμών και εστιών" ή "υπέρ πίστεως και πατρίδος" και χρησιμοποιείται για να δηλωθεί ο "υπέρ πάντων αγών".

8. sine qua non: εκ των ων ουκ άνευ· η έκφραση χρησιμοποιείται προς δήλωση απαράβατου όρου.

9. hic et nunc: η λατινική έκφραση σημαίνει εδώ και τώρα·χρησιμοποιείται ή για να δηλώσει την επιτακτική ανάγκη ενός μέτρου στον συγκεκριμένο χώρο και στον παρόντα χρόνο, ή για να υπογραμμίσει τα διακριτικά χαρακτηριστικά της λυρικής ποίησης έναντι της επικής(εξειδικευμένη χρήση για ειδικευμένους σε θέματα γλώσσας και λογοτεχνίας).

10. per terram per mare: στην ξηρά και στη θάλασσα, πανταχού. Η έκφραση χρησιμοποιείται για να δηλωθεί η ευρύτατη διάδοση ενός προσώπου, έργου ή πράγματος.

Και άλλες πολλές φράσεις λατινικής προέλευσης χρησιμοποιούμε στην ελληνική γλώσσα, άλλοτε συνειδητά και άλλοτε "ειρήσθω εν παρόδω"(παρεπιπτόντως). Καλό είναι να προτιμούμε τις ελληνικές ή τουλάχιστον να γνωρίζουμε την ακριβή σημασία των φράσεων και να τις χρησιμοποιούμε σωστά ακόμα και στη λατινική εκδοχή τους.

ΠΗΓΗ:fonipeiraioton.blogspot.com